هپاتيت B
هپاتيت B بوسيله ويروس HBV بوجود مي آيد. مي توان افراد را عليه اين بيماري واكسينه كرد. اين ويروس در خون ، مني و مايعات واژينال وجود دارد و از طريق تماس جنسي ، وسايل آلوده تزريق دارو منتقل مي شود. زنان باردار آلوده مي توانند از طريق جفت يا در موقع زايمان ، ويروس را منتقل كنند. ميزان HBV در خون نسبت ويروس هپاتيت A بيشتر است و همين باعث انتقال راحت تر آن مي شود. هپاتيت B منتقل شده از مادر به نوزاد در موقع تولد مي تواند به دو شكل مزمن و حاد ديده شود. مزمن يعني دستگاه ايمني بدن تا 6 ماه نمي تواند ويروس را شناسايي و نابود كند، در حالي كه ويروس براي ماه ها و سالها در كبد باقي مانده و به فعاليت و تكثير ادامه مي دهد.
اين باعث سرطان كبد و آسيب آن مي شود. كمتر از 10 درصد بزرگسالان بيماري را به شكل مزمن نشان مي دهند، در حالي كه اين رقم در كودكاني كه در موقع تولد آلوده شده اند به 90 درصد و در نوجوانان به 25-30 درصد مي رسد. خطر ابتلا به ويروس در بزرگسالان بستگي به سلامتي دستگاه ايمني دارد . براي مثال افرادي كه دستگاه ايمني آنها به دلايلي مانند پيوند عضو، دياليز و مشكلات كليوي، شيميوتراپي و ايدز تضعيف شده است ، بيشتر از افراد سالم مبتلا مي شوند. گزارش ها نشان داده است كه 90 درصد افراد مبتلا به ايدز به هپاتيت آلوده شده اند و از اين تعداد 15 درصد ، آن را به شكل مزمن نشان مي دهند.
نشانه هاي بيماري
تمام افراد آلوده شده با اين ويروس علايم بيماري حاد را نشان نمي دهند. 30-40 درصد افراد آلوده شده علامت خاصي را نشان نمي دهند. معمولا علايم حدود 4-6 هفته بعد از ورود ويروس بروز مي كند. مانند هپاتيت A افراد آلوده شده با ويروس هپاتيت B حاد احساس بيماري مي كنند و قادر به انجام كاري نيستند.كمتر از يك درصد افراد آلوده اين بيماري را به شكل خيلي شديد و سريع نشان مي دهند كه منجر به از كار افتادن كبد و مرگ مي شود.
اگر دستگاه ايمني بيماري را تا 6 ماه مراقبت كند، شخص علايم هپاتيت مزمن را نشان مي دهد. نشانه هاي هپاتيت مزمن مشابه هپاتيت حاد مي باشد. معمولا در افرادي كه چندين سال است مبتلا به بيناري هستند گروهي از علايم اضافي را نشان مي دهند. اين علايم شامل كهير، جوش هاي پوستي ، آرتريت، سوزش يا مورمور كردن در بازوها مي باشد.
چگونگي تشخيص هپاتيت B
اولين راه تشخيص استفاده از آزمايش خون است كه آنتي ژن ها و آنتي بادي هايي كه به وسيله دستگاه ايمني ساخته مي شود را مشخص مي كند. آزمايش هاي ضروري براي تشخيص آلودگي ، تشخيص آنتي ژن HBS Ag (آنتي ژن سطحي B ) و دو آنتي بادي HBS Ab مربوط به آنتي ژن سطحي و آنتي بادي HBC Ab مربوط به آنتي ژن مركزي است.
آزمايش ويروس HBV
بوسيله آزمايش بار ويروسي مي توان تعداد ويروس را در خوان مشخص كرد. اگر بار ويروسي بيشتر از صد هزار نمونه در ميلي ليتر باشد نشان دهنده فعاليت ويروس در كبد مي باشد. وقتي بار ويروس از اين مقدار بالاتر رود و آنزيم هاي كبدي نيز افزايش يابد، درمان بايد شروع شود. اگر تعداد كمتر از اين مقدار باشد و HBe Anti مثبت و HBe Ag منفي باشد بايد دستگاه ايمني را كنتل كرد. دراين حال نيز ويروس مي تواند منتقل شود.
بيوپسي كبد
اين روشها ميزان آسيب كبدي را مشخص نمي كنند به همين دليل از بيوپسي كبد استفاده مي شود. بيوپسي براي افرادي كه بار ويروسي خيلي بالاتر از صد هزار دارند و آنزيم هاي كبد در آنها افزايش پيدا كرده است استفاده مي شود.
ارتباط هپاتيت B و ايدز
بزرگسالاني كه به ويروس هپاتيت B آلوده شده اند كمتر از 10 درصد احتمال دارد آلودگي را به شكل مزمن نشان دهند ولي اگر شخص به ايدز مبتلا باشد اين احتمال به 25 درصد مي رسد. زيرا اين افراد دستگاه ايمني ضعيفي دارند. در افراد مبتلا به ويروس ، پاسخ به هپاتيت ضعيف شده يا از بين مي رود. اين موضوع باعث فعال شدن ويروس مي شود و در نتيجه خطر آسيب كبد را افزايش مي دهد. ارتباط بين ايدز و شدت هپاتيت كاملا معلوم نيست ولي گزارشها نشان داده است كه در افراد آلوده با هر دو ويروس خطر ابتلا به سيروز كبدي بيشتر مي شود و بار ويروسي بالاتر مي رود. همچنين در اين افراد خطر از كار افتادگي كبد دو برابر مي شود.
درماه هپاتيت B
فرد مبتلا به نوع حاد بيماري احتياج به درمان ندارد و مي تواند با استراحت و قرص هاي ايبوپروفن و نوشيدن مايعات بيماري را تحت نظر قرار دهد. درمان فقط براي افراد مبتلا به هپاتيت مزمن تجويز مي شود. هدف از درمان ، كاهش بار ويروسي و سطح آنزيم هاي كبد مي باشد. اگر آنتي ژن هاي HBS Ag و HBe Ag از خون پاك شوند درمان متوقف مي شود.
واكسن هپاتيت B
دو نوع واكسن هپاتيت B كه محتوي HBs Ag مي باشد در دسترس است. واكسن هاي بدست امده از پلاسماي خون و واكسن هاي نوتركيبي. هر دو نوع واكسن حتي اگر پس از تولد تلقيح شوند مطمئن ، ايمني زا و اثربخش هستند.( آنتي بادي مادري تاثيري بر پاسخ به واكسن نمي گذارد.) بيش از 90 درصد كودكان حساس پس از سه دوز واكسن ، آنتي بادي محافظت كننده را توليد مي كنند و در اكثر مطالعاتي كه بر كودكان هم گروه براي بيش از 10 سال انجام شده است اثر بخشي واكسن جهت جلوگيري از حامل مزمن شدن از 90 درصد تجاوز مي كند. مي باشد در دسترس است. واكسن هاي بدست امده از پلاسماي خون و واكسن هاي نوتركيبي. هر دو نوع واكسن حتي اگر پس از تولد تلقيح شوند مطمئن ، ايمني زا و اثربخش هستند.( آنتي بادي مادري تاثيري بر پاسخ به واكسن نمي گذارد.) بيش از 90 درصد كودكان حساس پس از سه دوز واكسن ، آنتي بادي محافظت كننده را توليد مي كنند و در اكثر مطالعاتي كه بر كودكان هم گروه براي بيش از 10 سال انجام شده است اثر بخشي واكسن جهت جلوگيري از حامل مزمن شدن از 90 درصد تجاوز مي كند.
منبع :
http://bavan.sums.ac.ir/icarusplus/export/sites/bavan/news/amouzesh/pamfelet/salamat/hepatit-b.pdf